شاید شکستگی جمجمه برای بسیاری دور از باور باشد زیرا معتقدند این عضو از بدن بسیار مقاوم است . اما جمجه که به عنوان محافظ مطمئن از مغز است نیز دچار شکستگی می شود. شکستگى جمجمه ممکن است باعث صدمه يا اختلال کار مغز شود که در اين حالت هشيارى ممکن است مختل شود يا بيهوشى دست دهد، به طورى که عوارض جراحت هاى ديگر احتمالى يا ناراحتىهاى ديگر را بپوشاند.
علت اصلی شکستگی جمجمه ضربه شدید به سر است. ضربه به سر از شایعترین علت های بستری و شایعترین علت مرگ و میر (۵۰-۴۰درصد) است که به وفور در تصادفات رانندگی مشاهده می شود.
ضربه های که باعث بیهوشی خفیف می شوند قابل درمان هستند و معمولا منجر به شکافتن پوست سر یا کوفتگی و یا خراشیدگی پوست شده و اغلب با گیجی موقت و گاهی تشنج همراه هستند ولی ضربه های شدید تر ، منجر به شکستگی جمجمه و آسیب به مغز می شوند .
مهم ترین علائمی که هنگام ضربه مغزی مشاهده می شود بیهوشی و استفراغ و تهوع و سر درد و سرگیجه است . خونریزی و یا خروج مایع شفاف و سفید از گوشها ، بینی ، دهان و یا چشمها علامت شکستگی جمجمه است. همچنین عدم پاسخ به نور و یا گشادی مردمک نشان دهنده آسیب حتمی مغز است.کبودی دور چشم و پشت گوش نیز از علائم شکستگی استخوان کف جمجمه میباشند.
خواب آلودگی یا گیجی ، تاری دید ، منگی ، اشکال در صحبت کردن ، ضعف عضلانی ، فراموشی ،خونریزی از پوست سر در صورتی که زخم شده باشد نیز از دیگر علائم این عارضه است.
تشخیص ضربه مغزی و خونریزی مغزی بدنبال شکستگی جمجمه با علائم بالینی و تشخیص قطعی با سیتیاسکن (CT scan) است. بیماری که بعداز ضربه دچار بیهوشی می شود حتما باید سی تی اسکن انجام دهد.
جهت درمان هنگام مواجه با فردی که دچار شکستگی شده ، حتما ابتدا با اورژانس تماس بگیرید. اگر تنفس مصدوم راحت است او را به پشت بخوابانید بطوری که سر و شانه های او بالاتر قرار بگیرد.در شکستگی جمجمه جلوی هر گونه خونریزی آشکار را بگیرید.
پس از انتقال مصدوم به بیمارستان توسط تیم اورژانس و انجام سی تی اسکن و سایر اقدامات اولیه ، شاید نیاز به جراحی توسط جراح مغز و اعصاب باشد که در زمینه پزشک معالج تصمیم می گیرد.
تا زمانی که تشخیص قطعی نشده باشد نباید هیچگونه دارویی به فرد، از قبیل استامینوفن یا آسپیرین داد. در صورت خروج خون یا مایع زلال از گوش یک پانسمان استریل روی آن قرار دهید و با باند ببندید و سر مصدوم را به همان سمت خم کنید.